ბუკი სპილენძის საყვირს წარმოადგენს. იგი ჩასაბერ საკრავთა ჯგუფს მიეკუთვნება. დამზადებულია თუნუქისაგან. სპილენძის ღეროში ჩასმულია ფართო მუნდშტუკი, ქვევითა მხარე გაგანიერებული აქვს. საყვირის სიმაღლეა 1270 მმ. გამოსცემს მხოლოდ ერთ ბგერას.
ბუკი ხშირად გვხვდება საერო მწერლობაში - ქართულ ყოფაში: ბრძოლისას - ომის წინ და გამარჯვების შემდეგ, რაინდთა შერკინებისას, ლაშქრის აყრისას, მეფედ კურთხევისას, სასიხარულო ამბის შეტყობინებისას, ნადირობისა და ნადიმობისას, საპატიო სტუმრების მიღებისას.
დაკვრისას დამკვრელი ბუკს მაღლა აწევდა და მთელი ძალით ჩაბერავდა. ჩაბერვის სიძლიერეზე იყო დამოკიდებული "ბუკს თუ როგორი ხმა უნდა აეღო: მაღალი, დაბალი, წვრილი თუ მსხვილი. დამკვრელი ჩვეულებრივად მაღლობზე დგებოდა და ბუკს სოფლის დასახლებულობის მიხედვით აბრუნებდა".
საქართველოს ყოფაში ბუკი არ წარმოადგენს სამუსიკო ინსტრუმენტს, რადგან მასზე მხოლოდ ერთი ბგერა მიიღება და აქვს სასიგნალო და არა ესთეტიკური ფუნქცია. იმ წეს-ჩვეულებებში, სადაც გამოიყენებოდა, მხიარულების დროს ხმაურის შექმნის დანიშნულებას ასრულებდა.
საქართველოში ამ ტიპის საკრავი უკანასკნელ ხანებამდე მხოლოდ სვანეთშია ბუკის სახით შემონახული. სვანურად მას სანკერს უწოდებდნენ. სვანური სანკერის ყოფაში გამოყენების შესახებ უნიკალური ცნობებია შემონახული. ბუკის დაკვრა მოსახლეობის მოსახმობად. მისი ხმის გაგონებაზე სოფლის ყველა მცხოვრები მიდიოდა სასოფლო მოედანზე. ხალხი ბუკის ხმით ხვდებოდა, თუ რა მნიშვნელობის იყო სიგნალი - საგანგაშო თუ რიგითი. საგანგაშოს ადრე დილით ან ღამით უკრავდნენ. ძლიერი და წყვეტილი ბგერების თანმიმდევრობა სოფელზე ან რომელიმე ოჯახზე თავდასხმის მანიშნებელი იყო. მოგვიანებით ბუკის დაკვრას სასოფლო კრებებზე ხალხის მოხმობის მნიშვნელობა მიეცა.
სამეგრელოში ოყეს (ბუკი) დიდი დღესასწაულების დროს უკრავდნენ. მაგალითად, სააღდგომო ლიტანიას ორი მებუკე მიუძღოდა ხოლმე წინ. იტალიელი მისიონერის, არქანჯელო ლამბერტის ცნობით: "ნათლიღების დღესასწაულის წყალკურთხევის ლიტანიობის დროს წირვა რომ დასრულდება, მთელი პროცესია მახლობელ მდინარეზე მიდის, რათა დიდის ამბით წყალი აკურთხოს. ყველაზე წინ მედროშე მიდის, რომელსაც ხელში დროშა უჭირავს. მას მისდევს ორი კაცი, რომელნიც ბუკს უკრავენ და ბოლოს მიდის დანარჩენი ხალხი".
ბუკი, როგორც სასიგნალო საკრავი, მოწმდება ლეჩხუმშიც.
ქართლში ბუკი ღოროტოტოს სახელითაა ცნობილი.
ანალოგიური საკრავის ტრადიცია დასტურდება აგრეთვე აფხაზეთშიც. აქ საკრავი აბიკის სახელითაა ცნობილი და XIX ს. II ნახევრამდე არსებობდა. მასზე უკრავდნენ მესაყვირეები. საკრავის დანიშნულება აქაც სასიგნალოა. აბიკის ხმა შორს წვდებოდა და ამით ცხადდებოდა სამხედრო განგაში, ეძახდნენ თემს ყრილობაზე, მინდვრის სამუშაოზე. ასევე, საყვირში ჩაბერვით წყევლიდნენ საქონლის მომპარავს და ქურდის დამმალავს. აბიკის ხმის გაგონებაზე ხვდებოდნენ, რომ ქურდობა იყო სადღაც ჩადენილი.
XX საუკუნის დასაწყისიდან საქართველოში ბუკი აღარ გვხვდება ხმარებაში.
ტეგები: Qwelly, folklore, საკრავები, ფოლკლორი, ფოლკლორული_საკრავები, ქართული_საკრავები, ქართული_ფოლკლორი, ქველი, ჩასაბერი_საკრავები
Welcome to
Qwelly
გამოაქვეყნა Karmasaylor_მ.
თარიღი: მაისი 6, 2025.
საათი: 5:17am
0 კომენტარი
0 მოწონება
POE 2 Currency continues to build on the rich legacy of its predecessor, offering players a multitude of skills and strategies to explore. Among the many abilities available, Arcane Surge stands out as a crucial support skill for spellcasting classes. This article will guide you through the process of acquiring and utilizing Arcane Surge effectively to enhance your gameplay experience.
Arcane Surge is a powerful support skill…
გაგრძელება
გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მაისი 5, 2025.
საათი: 10:30pm
0 კომენტარი
0 მოწონება
From the at any time-transforming environment of tunes, pop tunes continue to be a cornerstone of mainstream culture. Spotify, the world’s major tunes streaming System, has revolutionized how we take in pop tunes, bringing the genre to billions of ears across the globe. But How can Spotify shape our adore for pop music, and what would make these tracks so irresistibly catchy?
The Anatomy of a Pop Hit
Pop tunes are built to be infectious. With their…
გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 26, 2025.
საათი: 2:30pm
0 კომენტარი
0 მოწონება
In the present earth, history checks are getting to be a regular part of the selecting method, tenant screening, and in some cases volunteer variety. From verifying work historical past to examining felony information, qualifications check providers give vital insights into somebody's heritage. In the following paragraphs, we’ll include the kinds of track record checks, how they perform, and why They are really critical for each companies and people.
What exactly…
გამოაქვეყნა ლაშა_მ.
თარიღი: აპრილი 22, 2025.
საათი: 11:23pm
0 კომენტარი
1 Like
თვალებს ძლივს ახელდა დასაძინებლად რომ წავედით, მაგრამ მაინც მოვახერხეთ ძილისწინა საუბრები. ამჯერად, თემა ნათესავები და ნათესაური კავშირები იყო და ცოტა ვერ მიხვდა რა სხვაობა შვილიშვილსა და შვილთაშვილს შორის. ის კი გაიგო, რომ პირველი - მესამე თაობას ნიშნავდა, ხოლო მეორე - მეოთხეს, მაგრამ თვითონ ეს სიტყვები - შვილი-შვილი და შვილთა-შვილი რატომ…
© 2025 George.
•