კვლევის მეთოდები განათლებაში
თავი 1
ნაწილი XII

      კრიტიკული მიდგომების წინააღმდეგ რამდენიმე კრიტიკული მოსაზრება გამოითქვა. მორისონის (1955ა) აზრით, ჰაბერმასისეული სამი ინტერესი ხელოვნურადაა ერთმანეთისგან გამიჯნული _ მათ შორის განსხვავება გაცილებით მკვეთრად არის წარმოჩენილი, ვიდრე რეალურადაა (Hesse 1982; Bernstein 1983: 33). მაგალითად, პოზიტივისტურ მეცნიერებაზე დასაყრდნობად ჰერმენევტიკული ცოდნის გამოყენებაა საჭირო და, ასევე, პირიქით, რათა მათ ერთმანეთს მისცენ აზრი და შესაძლებელი იყოს თითოეულის სტატუსის შესახებ მსჯელობა. გარდა ამისა, იდეოლოგიის კრიტიკასა და ემანსიპაციას შორის კავშირი არც ნათელია, არც დადასტურებული და არც ლოგიკურად აუცილებელი (Morrison 1995ა: 67). არ არის ნათელი, შეუძლია თუ არა პიროვნებას ან საზოგადოებას, გახდეს ემანსიპირებული მხოლოდ ემპირიული და არა ლოგიკური საქმიანობით _ იდეოლოგიის გაკრიტიკებით ან მოქმედების კვლევით (Morrison 1995ა; Wardekker and Miedama 1997). ფაქტობრივად, ინდივიდი შეიძლება გახდეს ემანსიპირებული და ეს იდეოლოგიის კრიტიკით კი არა, არამედ რაიმე სხვა გზით მოახერხოს. ემანსიპირებული საზოგადოებები უცილობლად არ ხასიათდებიან იდეოლოგიისადმი კრიტიკულობით და არც საჭიროებენ იდეოლოგიის კრიტიკის გაცნობიერებას. მეტიც, შეგვიძლია ვამტკიცოთ, რომ იდეოლოგიის კრიტიკის რაციონალური გამოყენება რეალურად წინ ეღობება მოქმედებებს, რომლებმაც ემანსიპაციამდე უნდა მიგვიყვანოს. მაგალითად, როდერიკი (Roderick 1986: 65) სვამს კითხვას: არის თუ არა იდეოლოგიის კრიტიკის მხარდაჭერა თავად იდეოლოგიაც და მიდგომაც, რომელიც ამ იდეოლოგიას აწესებს? ჰაბერმასის ხედვა, რომ ცოდნა "ინტერესების" მეშვეობით სოციალურად აიგება, რელატივიზმის ამოქმედებას უწყობს ხელს.

      მტკიცება, რომ ცოდნის სამი ფორმა არსებობს, სიმარტივის გამო ეპისტემოლოგიური მიმზიდველობით ხასიათდება, თუმცა, სწორედ ამ სიმარტივეშია შესაძლებელი ეჭვის შეტანა (მაგალითად, Kaet 1981: 67). უამრავი ინტერესი და სამყაროს გაგების გზა არსებობს და, უბრალოდ, ძალიან ხელოვნურია ასეთი მრავალფეროვნების სამ ფორმამდე დაყვანა. ფაქტობრივად, გაურკვეველია, თავისი ცოდნის შემქმნელი სამი ინტერესის მოდელით ჰაბერმასი კონცეპტუალურ მოდელს აგებს, პოლიტიკურ ანალიზს ახორციელებს, თუ რასთან აქვს საქმე, განზოგადებებთან, ტრანსისტორიულ პრინციპებთან, დროისთვის სპეციფიკურ დაკვირვებებთან, თუ ზედაპირდულად განსაზღვრული დევიზების ნაკრებთან (Morrison 1995ა: 71), რომელიც მხოლოდ მათი ბუნდოვანების მეშვეობით არსებობს (Kolakowsi 1978). ლაკომსკი (Lაკომსკი 1999: 179 – 182) კითხულობს, თუ რამდენად მისაღებია ჭეშმარიტების კონსენსუსური თეორია, რომელსაც ეყრდნობა ჰაბერმასის შრომა. იგი ამტკიცებს, რომ ჰაბერმასის ნაშრომში არაფერია ნათქვამი სოციალური ცვლილების შესახებ და ბევრით არაფრით განსხვავდება სპეკულაციისგან; ეს მოსაზრება ეხმიანება კრიტიკული თეორიის, როგორც სუბიექტურობისა და არაისტორიულობის არაადეკვატურად პრობლემურად წარმოდგენის, ფენდლერისეულ (Fendler 1999) კრიტიკას.

      ამ მიდგომის უფრო ფუნდამენტური კრიტიკაა მოსაზრება, რომ კრიტიკულ თეორიას მიზანმიმართულად პოლიტიკური პროგრამა აქვს, მკვლევრის ამოცანა ის კი არ არის, შეასრულოს იდეოლოგის ფუნქცია ან იქონიოს რაიმე გეგმა, არამედ ის, რომ იყოს მიუკერძოებელი, კონკრეტული მიმართულებით დაუინტერესებელი და ობიექტური (Morrison 1995ა). ცხადია, კრიტიკული თეორიის მომხრეები შეეცდებიან ამტკიცონ, რომ იდეოლოგიური ნეიტრალობისკენ მოწოდება იდეოლოგიურად თავად არის ჩაურევლობის ღირებულებებით დატვირთული, რაც სტატუს კვოს აღდგენის საშუალებას იძლევა, ანუ, მოუწოდებდე მკვლევრებს ნეიტრალურობისა და დაუინტერესებლობისკენ, ისევეა ღირებულების მატარებელი, როგორც საკუთარი მოსაზრებების კვლევაში შეტანისკენ მოწოდება. მკვლევრის უფლება, გასცდეს დაუინტერესებლობას, ნამდვილად საკამათოა, თუმცა ამ პოზიციის დასაცავად შეიძლება ითქვას, რომ კონკრეტული მკვლევარი მკვლევართა საზოგადოების მხოლოდ ერთი, ცალკეული წარმომადგენელია (Kemmis 1982). კრიტიკული თეორეტიკოსები, როგორც მკვლევრები, თავადვე ჩაცვივდნენ სხვისთვის ამოთხრილ ორმოში _ უკიდურესად ნეგატიურად განწყობილ სკეპტიკოსებს, რომლებიც მეცნიერული მეთოდოლოგიითა და ინსტრუმენტული რაციონალიზმით მართულ კონკრეტულ სოციალურ წყობას (Eaglrton 1991; Wardekker and Miedama 1997) ლანძღავენ, თავად მოუწიათ პოზიტიური სამოქმედო გეგმის შექმნა, მაგრამ ამისათვის იძულებული გახდნენ, მკვლევრების ტრადიციული ობიექტურობა დაერღვიათ. ვინაიდან ისინი იდეოლოგიურ სამოქმედო გეგმაზე ფოკუსირდებიან, მათ არ შეუძლიათ იდეოლოგიით გაჟღენთილი ქცევისთვის თავის არიდება (Morrison 1995ა).

      პრაქტიკის კვლევის მონაწილეებისთვის, როგორც მკვლევრებისთვის, უფლებამოსილების მინიჭების შესაძლებლობაც კრიტიკის საგნად იქცა (მაგალითად, Carr and Kemmis 1986; Grundy 1987). ეს, შესაძლოა, ზედმეტად ოპტიმისტური იყოს სამყაროში, სადაც ძალაუფლება ხშირად სტატუსის თანმდევია, პოლიტიკური ძალაუფლება კი რეალურად იშვიათად ვრცელდება მასწავლებლებზე. მართალია, მათ გარკვეული უფლებამოსილება აქვთ სკოლის ფარგლებში, მაგრამ ეს ბევრს ვერაფერს ცვლის საზოგადოების მოწყობაში, როგორც ბერნშტეინი (1970) ამბობს, "განათლება ვერ დააბალანსებს საზოგადოებას". პრაქტიკის მკვლევრებისთვის მცირე უფლებამოსილების მიცემა (საკუთარი სიტუაციების საკვლევად) მცირეოდენ მოქმედებს უფლებამოსილებისა და გადაწყვეტილების მიღების რეალურ ლოკუსზე, რომელიც ხშირად არ ექვემდებარება პრაქტიკის მკვლევრების კონტროლს და მის მიღმაა. მართლაც უფლებამოსილების მიმნიჭებელი და ემანსიპატორულია მოქმედების კვლევა? რითი ასაბუთებენ ამას?

ტეგები: Qwelly, კვლევა_განათლებაში, კვლევის_ბუნება, კვლევის_მეთოდები, სოციოლოგია

ნახვა: 702

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

How They Operate, And Why They Subject for Employers

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 26, 2025.
საათი: 2:30pm 0 კომენტარი







In the present earth, history checks are getting to be a regular part of the selecting method, tenant screening, and in some cases volunteer variety. From verifying work historical past to examining felony information, qualifications check providers give vital insights into somebody's heritage. In the following paragraphs, we’ll include the kinds of track record checks, how they perform, and why They are really critical for each companies and people.



What exactly…

გაგრძელება

შემოქმედი მხატვარი

გამოაქვეყნა ლაშა_მ.
თარიღი: აპრილი 22, 2025.
საათი: 11:23pm 0 კომენტარი

თვალებს ძლივს ახელდა დასაძინებლად რომ წავედით, მაგრამ მაინც მოვახერხეთ ძილისწინა საუბრები. ამჯერად, თემა ნათესავები და ნათესაური კავშირები იყო და ცოტა ვერ მიხვდა რა სხვაობა შვილიშვილსა და შვილთაშვილს შორის. ის კი გაიგო, რომ პირველი - მესამე თაობას ნიშნავდა, ხოლო მეორე - მეოთხეს, მაგრამ თვითონ ეს სიტყვები - შვილი-შვილი და შვილთა-შვილი რატომ…

გაგრძელება

სააღდგომო ეპისტოლე 2025

გამოაქვეყნა ლაშა_მ.
თარიღი: აპრილი 20, 2025.
საათი: 2:00am 0 კომენტარი

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსისა და ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტის, ილია II-ის სააღდგომო ეპისტოლე

საქართველოს წმინდა მართლმადიდებელი ეკლესიის წევრთ, მკვიდრთ ივერიისა და ჩვენი ქვეყნის საზღვრებს გარეთ მცხოვრებ თანამემამულეთ:

ქრისტე აღდგა!

Qwelly, qwellynews, აღდგომა, ბლოგი, ეპისტოლე, პატრიარქი, სააღდგომო ეპისტოლე, 2024

აღდგეს ღმერთი, მიმოიფანტონ…

გაგრძელება

Fresh New Stories

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 9, 2025.
საათი: 5:30am 0 კომენტარი







The 12 months 2025 has brought a wave of innovation and creativeness to Bangla natok, redefining the storytelling landscape for audiences worldwide. With refreshing narratives, groundbreaking themes, and Outstanding performances, The brand new natoks of 2025 continue to elevate the art of Bengali drama.



What to anticipate from New Natoks in 2025



Daring Narratives: The most up-to-date natoks are exploring uncharted territories, delving into social…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters

TOP.GE