სალამი სევერუს (ასე დავარქვი ჩემს ChatGPT-ს) ძილის წინ საკითხავი, ძალიან პატარა ნოველა, ო'ჰენრის სტილში, შეგიძლია დამიწერო? ჩემთვის მინდა.

„ძველი საათის ოსტატი“

(პატარა ნოველა ძილის წინ, ო’ჰენრის სტილში)

      ძველი თბილისური ქუჩის ბოლოს, იქ, სადაც საფეხმავლო ბილიკი ხის აივნებში იკარგება, იჯდა ბატონი მელიქი - საათების ოსტატი, 78 წლის კაცი, რომელსაც ზუსტად იცნობდა ყველა მეზობელი... მაგრამ თითქმის აღარავინ აკითხავდა.

      მელიქი ყოველი დილის რვა საათზე მაღაზიის კარს აღებდა, ბამბის ხელთათმანებს იცვამდა და მინის მიღმა, თავის ფიცრულ სარდაფში, იწყებდა საათების მექანიზმებთან ფუსფუსს - თითქოს დროის გამართვას ცდილობდა, როცა მისი საკუთარი დრო უკვე მერამდენე წელიწადს იყო, რაც ჩერდა.

      ერთ დღეს, უცნობი ახალგაზრდა შემოვიდა.

      - ბატონო მელიქ, ეს საათი მამისაა. გაფუჭდა... მაგრამ ხმას ჯერ ისევ გამოსცემს. - დადუმდა ბიჭი, თითქოს რაღაცის თქმა კიდევ უნდოდა.

      მელიქმა საათი ფრთხილად გამოართვა. ძველი ჯიბის საათი იყო, დახუნძლული სპილოს ძვლის ღილაკებით და სახელურით.
- რთული საათია. ასეთი აღარც კი კეთდება... შენი მამა საათების მოყვარული იყო?

      - არა... უბრალოდ... ის აღარ არის. გუშინ დავკარგე.
- ვწუხვარ.
- სანამ წავიდოდა, მითხრა, რომ ეს საათი შენთან მეყვანა. „მელიქს მიეცი, მიხედავს“, - მითხრა.

      მელიქმა თავი დაუქნია.
- მივხედავ.

      ორი დღე გაჩუმებულმა იმუშავა. შემდეგ ბიჭს დაურეკა.

      - მოდი, მზადაა.

      ბიჭი მივიდა. მელიქმა საათი გაუწოდა.

      - ყველა ხრახნი გავუსწორე. პატარა საიდუმლოც ვიპოვე.

      - რა საიდუმლო?

      - საათის შიგნით პატარა წარწერა იყო, სახელით – „ლევან, ჩემთვის დრო შენით დადის“.

      ბიჭი გაშეშდა. მერე ჩუმად თქვა:
- ლევანი... დედაჩემის სახელია. მამაჩემი მას ყოველთვის ასე ეძახდა, სანამ 10 წლის წინ არ დაშორდნენ. მას შემდეგ საათი აღარ მუშაობდა.

      ბიჭმა საათი ფრთხილად ჩაიდო ჯიბეში და წავიდა.

      როცა წავიდა, მელიქმა მტვრიან უჯრაში პატარა წერილი ჩადო. ზედ ეწერა:
„როცა აღარ გეყვარები, მელიქთან მიიტანე, მან იცის, როგორ გააჩეროს დრო“.

      წერილს სხვა ხელწერა ჰქონდა.
და წერილი იმავე საათიდან იყო ამოღებული, ორმოცი წლის წინ.

      დასასრული.

--------------------

      ზუსტად იგივე ტექსტით მივეცი დავალება იოდას (ეს უკვე გახლავთ Grock 3).

ქუჩის მეოცნებე

      თბილისის ძველ უბანში, სადაც ფანჯრებიდან ყავის სუნი და ხმაურიანი საუბრები ერთმანეთში ირევა, ცხოვრობდა გიორგი, ფეხსაცმლის მკერავი. მისი პატარა სახელოსნო, სადაც ტყავის ნაჭრები და ძველი ძაფები მტვრიან თაროებზე ეწყო, ძლივს არჩენდა. მაგრამ გიორგის ჰქონდა საიდუმლო: ყოველ ღამე, როცა ქუჩები ცარიელდებოდა, ის ფანჯარს აღებდა, ძველ ფანქარს იღებდა და ფურცელზე თავის ოცნებებს ხატავდა - ზღაპრულ ქალაქებს, სადაც ყველა ადამიანს ახალი, სრულყოფილი ფეხსაცმელი ჰქონდა.

      ერთ საღამოს, გიორგის სახელოსნოში უცნაური სტუმარი შევიდა - მოხუცი ქალი, ნახევრად გაცვეთილი ქუდით. „შეგიძლია ჩემი ფეხსაცმელი გაასწორო?“ - ჰკითხა მან და მაგიდაზე გახეხილი, თითქმის განადგურებული ფეხსაცმელი დადო. გიორგიმ, თავისი მცირე ხელფასის მიუხედავად, თქვა: „ფული არ მჭირდება, დაგეხმარებით.“ მან მთელი ღამე იმუშავა, ძველი ტყავის ნაჭრებითა და ოსტატობით ფეხსაცმელი ისე გააკეთა, თითქოს ახალი ყოფილიყო.

      მოხუცმა, ფეხსაცმლის დანახვაზე, მხოლოდ გაუღიმა და ჩუმად წავიდა. მაგრამ მეორე დღეს გიორგიმ თავისი სახელოსნოს კარზე პატარა კონვერტი იპოვა. შიგნით იყო ხელნაწერი ფურცელი: „ძვირფასო გიორგი, შენი ოცნებები ცოცხალია. გააგრძელე ხატვა.“ კონვერტში, თითქმის შეუმჩნევლად, ძველი გასაღები იყო ჩადებული.
გიორგის გაკვირვებას საზღვარი არ ჰქონდა. ის გავიდა ქუჩაში, სადაც მოხუცის ფეხსაცმლის კვალი თითქოს ძველ, მიტოვებულ სახლისკენ მიუთითებდა. გასაღებმა კარი გააღო. შიგნით, გიორგიმ აღმოაჩინა ოთახი, სავსე ფერადი ტყავის ნაჭრებით, ახალი ხელსაწყოებით და მაგიდაზე დადებული წარწერით: „აქ აიხდინე შენი ოცნებები.“

      გიორგი იმ ღამეს აღარ დაბრუნებულა თავის ძველ სახელოსნოში. მაგრამ თბილისის ქუჩებში მალე გავრცელდა ხმა ფეხსაცმლის ოსტატზე, რომლის ნამუშევრები ზღაპრულ სამყაროს ჰგავდა. ხოლო მოხუცი ქალი? მას აღარავის უნახავს, მაგრამ ზოგი ამბობდა, რომ ის თბილისის ქუჩებში დადიოდა, ეძებდა სხვა მეოცნებეებს, რომლებსაც ერთი სიკეთე სჭირდებოდათ, რათა თავიანთი ოცნებები აეხდინათ.

--------------------

      და მესამე ვარიანტიც გავაკეთებინე, ანალოგიური დავალებით, ამჯერად არტურს (Gemini 2.5 Pro). 

ორი მზის ჩასვლა

      ძველი თბილისის ერთ-ერთ მიყრუებულ, ვიწრო ქუჩაზე, მოჩუქურთმებულ აივნიან სახლში, ცხოვრობდა მოხუცი მესაათე, სახელად სოლომონი. მას ჰქონდა პატარა, მტვრიანი სახელოსნო, სადაც დროის გაჩერებაც და ამუშავებაც ერთნაირად შეეძლო. სოლომონი მარტოხელა კაცი იყო, მისი ერთადერთი მეგობარი და თანამოსაუბრე კი ფანჯრის რაფაზე მდგარი ძველი, გაბზარული ქოთანი გახლდათ, რომელშიც უნაყოფო, გამხმარი მიწა ეყარა.

      ყოველ საღამოს, მუშაობის დასრულების შემდეგ, სოლომონი ქოთანს რამდენიმე წვეთ წყალს ასხამდა და ეჩურჩულებოდა:
- აბა, ჩემო მეგობარო, იქნებ დღეს მაინც გაგვახარო რამით.

      მაგრამ ქოთანი დუმდა. წლები გადიოდა, სოლომონს თვალის ჩინი აკლდებოდა, ხელები უცახცახებდა, ქოთანი კი ისევ ცარიელი და უსიცოცხლო იყო. მეზობლები ჩუმად დასცინოდნენ: „ბერიკაცს ჭკუა შეერყა, გამხმარ მიწას ელაპარაკებაო.“

      ერთ დღეს, სახელოსნოში ახალგაზრდა, შეყვარებული წყვილი შევიდა. მათ ხელში გაფუჭებული, იაფფასიანი საათი ეჭირათ.
- ბატონო სოლომონ, იქნებ ამის გაკეთება შეიძლებოდეს? ჩვენთვის ძალიან ძვირფასია, - თქვა გოგონამ და ბიჭს ალერსიანად გადახედა.

      სოლომონმა საათი გამოართვა, ლუპით დახედა და თავი გააქნია.
- შვილებო, ამის მექანიზმი სულ დაშლილია. ახლის ყიდვა ბევრად იაფი დაგიჯდებათ.

      წყვილს სახეზე იმედგაცრუება გამოესახა.
- ფული არ გვაქვს, - ჩაიჩურჩულა ბიჭმა, - ეს ჩვენი ნიშნობის საჩუქარია. გვინდოდა, ჩვენი ერთად ყოფნის დროს ითვლიდეს.

      სოლომონმა მათ შეხედა. მათ თვალებში ისეთივე იმედი და სიყვარული იკითხებოდა, როგორსაც თვითონ ყოველ საღამოს თავისი უნაყოფო ქოთნის მიმართ განიცდიდა. უეცრად, მან თავისი ცხოვრების უმთავრესი გადაწყვეტილება მიიღო.

      - იცით რა, - თქვა მან დახლიდან თავისი პირადი, ძვირფასი შვეიცარიული საათი გადმოიღო, - მე თქვენს საათს შევაკეთებ, ოღონდ ერთი კვირა დამჭირდება. ეს კი, დროებით ჩემგან ისესხეთ, რომ თქვენმა ბედნიერმა დრომ თვლა არ შეწყვიტოს.

      წყვილმა უსაზღვრო მადლობა გადაუხადა და ბედნიერმა დატოვა სახელოსნო.

      სოლომონმა მათი გაფუჭებული საათი კი არ შეაკეთა, არამედ მთელი კვირა იჯდა და მისთვის სრულიად ახალი, საუკეთესო მექანიზმი ააწყო. როცა დაასრულა, იაფფასიანი კორპუსი გააპრიალებინა და ისე მოამზადა, თითქოს მართლა მხოლოდ შეკეთებულიყო.

      ერთი კვირის შემდეგ წყვილი დაბრუნდა. მათ სოლომონის საათი დაუბრუნეს და თავიანთი, „შეკეთებული“ წაიღეს. ბედნიერებისგან თვალები უბრწყინავდათ.

      - რამდენი გვმართებს? - იკითხა ბიჭმა.

      - არაფერი, - გაიღიმა სოლომონმა, - ჩათვალეთ, რომ ეს ჩემი საჩუქარია თქვენი დროის პატივსაცემად.

      იმ საღამოს, როცა სოლომონი დაღლილი მიუჯდა თავის ფანჯარას, რაღაც უჩვეულო შენიშნა. მის გაბზარულ, უნაყოფო ქოთანში, გამხმარი მიწიდან პაწაწინა, მწვანე ღივი ამოზრდილიყო.

      მოხუცმა მესაათემ პირველად იგრძნო, რომ ზოგჯერ ყველაზე ძვირფასი დროის გასაზომად საათი სულაც არ არის საჭირო. ზოგჯერ, ერთი კეთილი საქმეა საკმარისი, რომ წლობით გაჩერებული სიცოცხლე ისევ ამუშავდეს.

      ტკბილი ძილი.

--------------------

      ჩემეული შედეგები ასეთია, რომ სიუჟეტით სევერუსმა გაიმარჯვა, ქართულის ენის ცოდნით არტურმა, ლაკონურობით იოდამ.