ქეთევან პოპიაშვილი

      ეგზისტენციალიზმის (რელიგიურისა თუ ათეისტურის) ამოსავალი და საერთო კონცეფციაა „არსებობა წინ უსწრებს არსს“. ტექნიკური თვალსაზრისით ეს ნიშნავს, რომ წარმოება წინ უსწრებს არსებობას (ხელოსანმა წინასწარ იცის რა დანიშნულებით აკეთებს დანას). ადამიანის შემთხვევაში ეს ნიშნავს, რომ მის ისტორიულ არსებობას წინ უსწრებს არსი - საყოველთაო ცნება - „ადამიანი“. „ადამიანი ჯერ არსებობს, თავის თავს პოულობს, აღმოცენდება სამყაროში და მხოლოდ ამის შემდეგ განსაზღვრავს საკუთარ თავს“. [1]

      ადამიანი არ არის რაიმე განსაზღვრული ნივთი (ხე, წიგნი, ბურთი...), არამედ ის სუბიექტური არსებაა და თვითონ ირჩევს, თუ ვინ ან როგორი იქნება. ამიტომ ის პასუხისმგებელია თავის რაობაზე, არჩევანის შედეგზე. ადამიანს პასუხისმგებლობა აკისრია არა მხოლოდ საკუთარ „მეობაზე“, არამედ ყველა ადამიანზე, საზოგადოებაზე. სუბიექტი, ირჩევს საკუთარ მეობას და გარკვეულ ღირებულებებს, რომლებიც მნიშვნელოვანია სხვებისთვისაც. პასუხისმგებლობა საკუთარ თავზე, ქმედებებზე და მთელ კაცობრიობაზე, სარტრის აზრით, იწვევს შიშს - გავაკეთეთ კი სწორი არჩევანი, ვიქცევით კი სწორად?

      ღმერთის უარყოფა ნიშნავს, რომ ადამიანი სამყაროში მარტოა. აღარ არსებობს დადგენილი ღირებულებები, ზნეობრივი ნორმები. ვეღარავის დაბრალდება სწორი და არასწორი ქმედებები, ვეღარავინ იმართლებს თავს, რომ ის ასეთი გაჩნდა! აღარავინ განსაზღვრავს ქცევას - ადამიანი „გადაგდებულია“ უსასრულო სამყაროში, ის „დაწყევლილია, იყოს თავისუფალი“. ადამიანი დაბადებიდან გარდაცვალებამდე მარტო თვითონ აგებს პასუხს საკუთარ არსებობასა და საქციელზე, ვერავის გადააბრალებს შეცდომასა და მარცხს, სრულად მიითვლის წარმატების სიხარულს. არჩევანი, სწორია ის თუ მცდარი, მისი გაკეთებულია და შედეგებზეც თვითონ უნდა აგოს პასუხი. ქმედების შეფასება მხოლოდ მისი შესრულების შემდეგაა შესაძლებელი როცა შედეგები უკვე სახეზეა.

      ინდივიდს ქმედება განსაზღვრავს, ის გმირი იმიტომ კი არაა, რომ ბუნებითაა ასეთი ან ასეთი გაჩნდა, არამედ მისი არჩევანია, იყოს გმირი და არა ლაჩარი, რაც თავის მხრივ, ასევე ადამიანის არჩევანია და არა ბუნებით ან რაღაც ზებუნებრივი ძალის მიერ დადგენილი ჩვევა, მშიშარას აქვს არჩევანის თავისუფლება, რომ აღარ იყოს მშიშარა და მამაციც პირადი გადაწყვეტილებით შეიძლება აღარ იყოს მამაცი.

      ეგზისტენციალიზმი ვერ იქნება კვიეტიზმის ფილოსოფია, რადგან ის ამბობს, რომ ადამიანს მისი ქმედებები განსაზღვრავს. ის არც პესიმისტურია - ადამიანი თავად ქმნის თავის ბედისწერას და ყოველთვის აქვს მისი შეცვლის არჩევანის თავისუფლება. ეგზისტენციალიზმისთვის ამოსავალი ადამიანის სუბიექტური საწყისია, მაგრამ ის ამბობს, რომ „ადამიანი, რომელიც პირდაპირ წვდება საკუთარ თავს კოგიტოს მეშვეობით, ამავდროულად სხვებსაც აღმოაჩენს, თანაც მათ აღმოაჩენს, როგორც საკუთარი არსებობის პირობას... სხვა აუცილებელია, როგორც ჩემი არსებობისათვის, ისე ჩემი თავის საცნობლადაც“. [2]

      სარტრის მიხედვით, ადამიანი საყოველთაო არსებაა, მაგრამ ის არ არის მყარი მოცემულობა - „ის მუდმივად ყალიბდება“ სუბიექტი აყალიბებს საკუთარ თავს იმი, რომ ცდილობს გაუგოს სხვა ადამიანებს, რომლების თვითონაც ჩამოყალიბების პროცესში არიან. სუბიექტურობა არ ნიშნავს იმას, რომ ყველასთვის ყველაფერი ნებადართულია და ნებისმიერი რამის არჩევაა შესაძლებელი, ეს არასწორია.

      გარდაუვალი მხოლოდ არჩევანის გაკეთებაა, რადგან არჩევანის არ გაკეთებაც არჩევანია, რომელსაც სუბიექტური ნდობა ან ახირება არ განსაზღვრავს.[3]

      ჩემი აზრით, თუ ადამიანი მხოლოდ საკუთარ არსსა და ქმედებას განსაზღვრავს და ვერანაირად ვერ იქნება პასუხისმგებელი სხვათა არსსა და ქმედებაზე, ეს სულაც არ იძლევა იმის საბაბს, რომ უმოქმედობა აირჩიოს. ადამიანმა მისთვის მინიჭებული თავისუფლება, წყევლაა ის თუ საჩუქარი, მაქსიმალურად სწორად უნდა გამოიყენოს ისე, რომ სხვების თავისუფლება არ შეზღუდოს. ჩვენი ქმედებები, რომელიც მხოლოდ ჩვენი არჩევანია და რომელთა შედეგებზეც ჩვენვე ვართ პასუხისმგებელი, არ უნდა აზიანებდეს საზოგადოებას, სამყაროს, საკუთარ თუ სხვათა მომავალს.

      მე ვფიქრობ, არ არსებობს აბსოლუტური ღირებულებები. აბსოლუტური მხოლოდ ადამიანია, როგორც თავისუფალი, მოაზროვნე, მუდმივად ცვლილებების მაძიებელი არსებაა.

[1] სარტრი, ჟან-პოლ. ეგზისტენციალიზმი ჰუმანიზმია. 318.

[2] სარტრი, ჟან-პოლ. ეგზისტენციალიზმი ჰუმანიზმია. 329-330.

[3] სარტრი, ჟან-პოლ, ეგზისტენციალიზმი ჰუმანიზმია, შესავალი თანამედროვე აზროვნებაში, მეექვსე გადამუშავებული გამოცემა, წიგნი 2, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, 2018 წელი.

ნახვა: 1815

ტეგები: აზროვნება, ეგზისტენციალიზმი, თანამედროვე, სარტრი, ჰუმანიზმი

George: დეკემბერი 19, 2018||7:43pm

ღრმად რომ ჩავუფიქრდეთ : გაამართლა რო სარტრმა ეგზისტენციალური ფილოსოფია ?

კომენტარი

თქვენ უნდა გახდეთ Qwelly_ს წევრი რომ შეძლოთ კომენტარის გაკეთება!

Qwelly_ზე რეგისტრაცია

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

Dynamic Memory Allocation

გამოაქვეყნა Malinda Heng_მ.
თარიღი: აგვისტო 17, 2025.
საათი: 2:00pm 0 კომენტარი

გაგრძელება

Can your Mind Run out Of Memory?

გამოაქვეყნა Malinda Heng_მ.
თარიღი: აგვისტო 16, 2025.
საათი: 10:00am 0 კომენტარი

Funerary card template with obituary and ribbon Funerary card with obituary condolence and mourning ribbon. Obituary card layout, mortuary plate vector template, sepulchral plaque with in memoriam necrologue and black silk ribbon over corners memory stock illustrations Can your mind run out of memory? Your memory depends on reusing, overlapping and adapting relatively than on a set number of storage spots. While you buy by way of hyperlinks on our site, we might earn an affiliate commission. Here’s how it works. You can use up all the storage on your phone or max out your computer's drive, but can you utilize up all the memory area in your brain? Regardless of how you would possibly really feel before an exam or after a sleepless night before a…

გაგრძელება

ვეძებ

გამოაქვეყნა nino iremashvili_მ.
თარიღი: აგვისტო 11, 2025.
საათი: 5:08pm 2 კომენტარი

ვეძებ კობა ხიზანიშვილს ოზურგეთიდან რომელიც დაკარგულია ესპანეთში დაახლოებით 7 წელია,, არის ამ საიტზე რეგისტრირებული მომწერეთ თუ ვინმე იცნობთ 🙏🏻🙏🏻🙏🏻

Keto Cocktails and Keto Mocktails

გამოაქვეყნა Lan Marie_მ.
თარიღი: აგვისტო 3, 2025.
საათი: 1:00pm 0 კომენტარი

Looking for some of the best keto cocktails on the web? This page will be updated frequently with sugar free, keto cocktails you can make at home and stay in ketosis. There are several keto friendly, zero sugar alcohols like vodka, gin, rum and whiskey. It’s what you mix with the alcohol that tends to be a problem for keto. Fortunately, keto cocktails are simple to make by making a few simple substitutions like keto simple syrup and other sugar free options that allow you to still enjoy a…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters