ქეთევან პოპიაშვილი
ეგზისტენციალიზმის (რელიგიურისა თუ ათეისტურის) ამოსავალი და საერთო კონცეფციაა „არსებობა წინ უსწრებს არსს“. ტექნიკური თვალსაზრისით ეს ნიშნავს, რომ წარმოება წინ უსწრებს არსებობას (ხელოსანმა წინასწარ იცის რა დანიშნულებით აკეთებს დანას). ადამიანის შემთხვევაში ეს ნიშნავს, რომ მის ისტორიულ არსებობას წინ უსწრებს არსი - საყოველთაო ცნება - „ადამიანი“. „ადამიანი ჯერ არსებობს, თავის თავს პოულობს, აღმოცენდება სამყაროში და მხოლოდ ამის შემდეგ განსაზღვრავს საკუთარ თავს“. [1]
ადამიანი არ არის რაიმე განსაზღვრული ნივთი (ხე, წიგნი, ბურთი...), არამედ ის სუბიექტური არსებაა და თვითონ ირჩევს, თუ ვინ ან როგორი იქნება. ამიტომ ის პასუხისმგებელია თავის რაობაზე, არჩევანის შედეგზე. ადამიანს პასუხისმგებლობა აკისრია არა მხოლოდ საკუთარ „მეობაზე“, არამედ ყველა ადამიანზე, საზოგადოებაზე. სუბიექტი, ირჩევს საკუთარ მეობას და გარკვეულ ღირებულებებს, რომლებიც მნიშვნელოვანია სხვებისთვისაც. პასუხისმგებლობა საკუთარ თავზე, ქმედებებზე და მთელ კაცობრიობაზე, სარტრის აზრით, იწვევს შიშს - გავაკეთეთ კი სწორი არჩევანი, ვიქცევით კი სწორად?
ღმერთის უარყოფა ნიშნავს, რომ ადამიანი სამყაროში მარტოა. აღარ არსებობს დადგენილი ღირებულებები, ზნეობრივი ნორმები. ვეღარავის დაბრალდება სწორი და არასწორი ქმედებები, ვეღარავინ იმართლებს თავს, რომ ის ასეთი გაჩნდა! აღარავინ განსაზღვრავს ქცევას - ადამიანი „გადაგდებულია“ უსასრულო სამყაროში, ის „დაწყევლილია, იყოს თავისუფალი“. ადამიანი დაბადებიდან გარდაცვალებამდე მარტო თვითონ აგებს პასუხს საკუთარ არსებობასა და საქციელზე, ვერავის გადააბრალებს შეცდომასა და მარცხს, სრულად მიითვლის წარმატების სიხარულს. არჩევანი, სწორია ის თუ მცდარი, მისი გაკეთებულია და შედეგებზეც თვითონ უნდა აგოს პასუხი. ქმედების შეფასება მხოლოდ მისი შესრულების შემდეგაა შესაძლებელი როცა შედეგები უკვე სახეზეა.
ინდივიდს ქმედება განსაზღვრავს, ის გმირი იმიტომ კი არაა, რომ ბუნებითაა ასეთი ან ასეთი გაჩნდა, არამედ მისი არჩევანია, იყოს გმირი და არა ლაჩარი, რაც თავის მხრივ, ასევე ადამიანის არჩევანია და არა ბუნებით ან რაღაც ზებუნებრივი ძალის მიერ დადგენილი ჩვევა, მშიშარას აქვს არჩევანის თავისუფლება, რომ აღარ იყოს მშიშარა და მამაციც პირადი გადაწყვეტილებით შეიძლება აღარ იყოს მამაცი.
ეგზისტენციალიზმი ვერ იქნება კვიეტიზმის ფილოსოფია, რადგან ის ამბობს, რომ ადამიანს მისი ქმედებები განსაზღვრავს. ის არც პესიმისტურია - ადამიანი თავად ქმნის თავის ბედისწერას და ყოველთვის აქვს მისი შეცვლის არჩევანის თავისუფლება. ეგზისტენციალიზმისთვის ამოსავალი ადამიანის სუბიექტური საწყისია, მაგრამ ის ამბობს, რომ „ადამიანი, რომელიც პირდაპირ წვდება საკუთარ თავს კოგიტოს მეშვეობით, ამავდროულად სხვებსაც აღმოაჩენს, თანაც მათ აღმოაჩენს, როგორც საკუთარი არსებობის პირობას... სხვა აუცილებელია, როგორც ჩემი არსებობისათვის, ისე ჩემი თავის საცნობლადაც“. [2]
სარტრის მიხედვით, ადამიანი საყოველთაო არსებაა, მაგრამ ის არ არის მყარი მოცემულობა - „ის მუდმივად ყალიბდება“ სუბიექტი აყალიბებს საკუთარ თავს იმი, რომ ცდილობს გაუგოს სხვა ადამიანებს, რომლების თვითონაც ჩამოყალიბების პროცესში არიან. სუბიექტურობა არ ნიშნავს იმას, რომ ყველასთვის ყველაფერი ნებადართულია და ნებისმიერი რამის არჩევაა შესაძლებელი, ეს არასწორია.
გარდაუვალი მხოლოდ არჩევანის გაკეთებაა, რადგან არჩევანის არ გაკეთებაც არჩევანია, რომელსაც სუბიექტური ნდობა ან ახირება არ განსაზღვრავს.[3]
ჩემი აზრით, თუ ადამიანი მხოლოდ საკუთარ არსსა და ქმედებას განსაზღვრავს და ვერანაირად ვერ იქნება პასუხისმგებელი სხვათა არსსა და ქმედებაზე, ეს სულაც არ იძლევა იმის საბაბს, რომ უმოქმედობა აირჩიოს. ადამიანმა მისთვის მინიჭებული თავისუფლება, წყევლაა ის თუ საჩუქარი, მაქსიმალურად სწორად უნდა გამოიყენოს ისე, რომ სხვების თავისუფლება არ შეზღუდოს. ჩვენი ქმედებები, რომელიც მხოლოდ ჩვენი არჩევანია და რომელთა შედეგებზეც ჩვენვე ვართ პასუხისმგებელი, არ უნდა აზიანებდეს საზოგადოებას, სამყაროს, საკუთარ თუ სხვათა მომავალს.
მე ვფიქრობ, არ არსებობს აბსოლუტური ღირებულებები. აბსოლუტური მხოლოდ ადამიანია, როგორც თავისუფალი, მოაზროვნე, მუდმივად ცვლილებების მაძიებელი არსებაა.
[1] სარტრი, ჟან-პოლ. ეგზისტენციალიზმი ჰუმანიზმია. 318.
[2] სარტრი, ჟან-პოლ. ეგზისტენციალიზმი ჰუმანიზმია. 329-330.
[3] სარტრი, ჟან-პოლ, ეგზისტენციალიზმი ჰუმანიზმია, შესავალი თანამედროვე აზროვნებაში, მეექვსე გადამუშავებული გამოცემა, წიგნი 2, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, 2018 წელი.
Welcome to
Qwelly
გამოაქვეყნა UG212_მ.
თარიღი: მაისი 5, 2025.
საათი: 3:00am
0 კომენტარი
0 მოწონება
UG212 Daftar Judi Main Slot RTP Live Pasti Lancar Resmi
Website UG212 Terkenal Dengan RTP Tinggi
Website UG212 kini semakin terkenal di kalangan pemain slot online karena memiliki RTP (Return to…
გაგრძელება
გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: მაისი 5, 2025.
საათი: 2:24am
0 კომენტარი
0 მოწონება
Margin investing might be a thrilling but substantial-risk endeavor, where by traders borrow money to amplify their positions during the hopes of maximizing income. While the probable rewards are engaging, the complexities and immediate industry actions can be mind-boggling — specifically for newbies. That’s wherever being Section of a margin investing Group becomes invaluable. In the following paragraphs, we’ll examine how trading communities can provide assist, awareness,…
გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 26, 2025.
საათი: 2:30pm
0 კომენტარი
0 მოწონება
In the present earth, history checks are getting to be a regular part of the selecting method, tenant screening, and in some cases volunteer variety. From verifying work historical past to examining felony information, qualifications check providers give vital insights into somebody's heritage. In the following paragraphs, we’ll include the kinds of track record checks, how they perform, and why They are really critical for each companies and people.
What exactly…
გამოაქვეყნა ლაშა_მ.
თარიღი: აპრილი 22, 2025.
საათი: 11:23pm
0 კომენტარი
1 Like
თვალებს ძლივს ახელდა დასაძინებლად რომ წავედით, მაგრამ მაინც მოვახერხეთ ძილისწინა საუბრები. ამჯერად, თემა ნათესავები და ნათესაური კავშირები იყო და ცოტა ვერ მიხვდა რა სხვაობა შვილიშვილსა და შვილთაშვილს შორის. ის კი გაიგო, რომ პირველი - მესამე თაობას ნიშნავდა, ხოლო მეორე - მეოთხეს, მაგრამ თვითონ ეს სიტყვები - შვილი-შვილი და შვილთა-შვილი რატომ…
© 2025 George.
•
თქვენ უნდა გახდეთ Qwelly_ს წევრი რომ შეძლოთ კომენტარის გაკეთება!
Qwelly_ზე რეგისტრაცია