ქეთევან პოპიაშვილი

ჯონ ლოკის აზრით, ადამიანებს ბუნებით მდგომარეობაში უკვე აქვთ საერთო საზრუნავი-სიცოცხლის, ჯანმრთელობის, საკუთრების და თავისუფლების დაცვა. ამიტომ მათ აქვთ სურვილი და მორალური ვალდებულება იზრუნონ გარშემომყოფთა სიცოცხლესა თუ ქონების დაცვაზე ისევე, როგორც ზრუნავენ საკუთარ თავზე. მათ არა მხოლოდ მაშინ შეუძლიათ დასაჯონ ბოროტმოქმედი როცა პირველად მის თავისუფლებასა და ქონებას ან სიცოცხლეს ხელყოფს, არამედ მაშინაც, თუ ასეთივე ზიანი მის გარშემომყოფ ადამიანებს ადგებათ. ლოკის აზრით დამნაშავეა და სასჯელს იმსახურებს ყოველი პიროვნება, რომელიც სხვების ბუნებით უფლებებს არღვევს.

საზოგადოებაში სახელმწიფოს გარეშე არ არსებობს ვალდებულება, რომ დავიცვათ სხვების უფლებები ისევე როგორც ვიცავთ საკუთარს, თუმცა არსებობს მისი ნება, რადგან ადამიანთა უმრავლესობა კეთილგონიერია, ისინი არიან მორწმუნეები, იცავენ ღვთის მცნებებს. მათი გონება ლოგიკურდ განსჯის-რაც უფრო მეტად გაუფრთხილდები სხვის სიცოცხლესა და საკუთრებას არ ხელყოფ მას, მით უფრო ნაკლები საფრთხე არსებობს იმისა, რომ შენ მოგადგება ზიანი.

თუ გამოჩნდება ვინმე, ვისაც არაფრად მიაჩნია მორალური პრინციპები და საფრთხეს შეუქმნის სხვის სიცოცხლეს ან საკუთრებას და ის დაუსჯელი დარჩება, დიდი ალბათობით ის გააგრძელებს ასეთ ქმედებას სხვების მიმართ და იმის გამო, რომ საზოგადოებამ გულგრილობა გამოიჩინა პირველი დანაშაულის ჩადენისას, შემდეგში უფრო მეტი ზიანი მიადგება მას და საფრთხის წინაშე აღმოჩნდება საზოგადოების ყოველი წევრი. ~სახელმწიფოს არარსებობის პირობებში თვითონ საზოგადოება ადგენს სასჯელის განსაზღვრულ ფორმას დამნაშავის დასასჯელად. დასჯის მიზანია, რომ აღარ განმეორდეს ასეთი დანაშაული ან თუ საკუთრების უფლებაა დარღვეული, ზარაი აუნაზღაურდეს დაზარალებულს. როცა არ არსებობს სახელმწიფო, სასჯელის ძირითადი ფორმა სიკვდილით დასჯაა, რასაც ლოკი სულაც არ თვლის სისასტიკედ და თვლის, რომ სასჯელი უნდა იყოს გონებით ნაკარნახევი და არა ბრაზითა და წყენით.

ლოკი თვლიდა რომ ადამიანებს შეუძლიათ მოაწესრიგონ ურთიერთობები საერთო ინტერესების გათვალისწინებითა და დაცვით სახელმწიფოს გარეშეც. პირველად უნდა ჩამოყალიბდეს ასეთი საზოგადოება, რომელიც შემდეგში შექმნის სახელმწიფოს.

მიუხედავად იმისა, რომ თანასწორი და თავისუფალი ადამიანების ერთობა, თვითონ ახერხებს სამართლიანობის დაცვას და დამნაშავის დასჯას, მაინც დგება აუცილებლობა სახელმჭიფოს შექმნისა და ლოკი ამ აუცილებლობას საზოგადოების ომისგან დაცვაში ხედავს. ის ომად მიიჩნევს არა მხოლოდ ბრძოლასა და თავდასხმებს არამედ ნებისმიერ დანაშაულს, რომელსაც ადამიანის სიკვილი ან მისი ქონების ხელყოფა მოსდევს. როცა ადამიანი საკუთარ თავზე იღებს მოსამართლისა და დამსჯელის ფუნქციას, სასჯელი შეიძლება უსამართლო და მიკერძოებული იყოს.

ამიტომ დგება აუცილებლობა იმისა, რომ საზოგადოებამ თავისი უფლება დამნაშავის დასჯისა გადასცეს სახელმწიფოს. ჯონ ლოკი თვლისმრომ სწორედ ესაა საზოგადოებრივი ხელშეკრულების შინაარსი. სახელმწიფოს შექმნის შემდეგ ადამიანი კი არ კარგავს თავისუფლებას, არამედ მას ეზზღუდება უფლებათა ნაწილი, რომელსაც ის თავისივე სურვილით გადასცემს თავის არჩეულ სახელმწიფოს.

თუ ბუნებით მდგომარეობაში ინდივიდი ვალდებულია დაიცვას ბუნების კანონები, სახელმწიფოს არსებობისას ის ალდებულია დაემორჩილოს სახელმწიფო კანონების, რომლებიც იქმნება ადამიანთა თანხმობით, მათი სურვილებისა და ინტერესების გათვალისჭინებით.

მაშასადამე ლოკი ეთანხმება იმ აზრს, რომ სახელმწიფოს ძირითადი ფუნქცია ინდივიდების უსაფრთხოების დაცვაა. ამის გათვალისწინებით სახელმწიფოში ცხოვრება უფრო სანდო და სასურველია, ვიდრე ბუნებით მდგომარეობაში. მაგრამ, ეს არ ეხება ყველანაირ სახელმწიფოს.

ლოკის აზრით, დესპოტურ სახელმწიფოში ცხოვრებისას იზღუდება ყველანაირი უფლებები, ირღვევა ბუნებით ცხოვრების კანონები, არ არსებობს დაცულობისა და უსაფრთხოების გარანტია. დესპიტურ სახელმწიფოში ერთ ადამიანს აქვს მინიჭებული შეუზღუდავი უფლებები, მას შეუძლია მიითვისოს ნებისმიერის ქონება, ხელყოს მათი სიცოცხლე და პასუხსაც ვერავინ მოსთხოვს რადგან თვითონვე ადგენს კანონებს და სჯის დამნაშავეს და ლოგიკურია, რომ ის არ დასჯის საკუთარ თავს.

ჯონ ლოკის აზრით, მას შემდეგ, რაც ადამიანები ქმნიან სახელმწიფოს და საზოგადოებრივი ხელშეკრულების დადებისას გადასცემენ მას ბუნებით მინიჭებულ უფლებათა გარკვეულ ნაწილს (მაგ:დამნაშავის დასჯის, მშვიდობის დაცვის), მათ უნარჩუნდებათ საკუთრების უფლება. ლოკი ამბობს, რომ თავისუფლება, სიცოცხლე და საკუთრება თანაბარი მნიშვნელობისაა.

საკუთრებაა ის ყველაფერი, რასაც ადამიანი ფიზიკური თუ გონებრივი შრომით შექმნის და შეიძენს, ლოგიკურია რომ ქონებირივი უთანასწორობის გამო დგება აუცილებლობა საკუთრების დაცვისა, რაც სახელმწიფოს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფუნქციაა.

თუ შევაჯამებთ ყოველივე ზემოთთქმულს ლოკის შეხედულებებიდან გამომდინარე - „სახელმწიფო შეიმუშავებს საერთო წესებს, რომლებიც ნებისმიერი კერძო ინდივიდის ან ჯგუფის მოსაზრებაზე მაღლა დგას-ანუ კანონს;ის სჯის იმას, ვინც არღვევს საზოგადოების მიერ მიღებულ წესებს=ანუ აღასრულებს კანონს; და ბოლოს ის იცავს საზოგადოებას გარე საფრთხისგან-ანუ წყვეტს ომისა და მშვიდობის დაკითხებს“. [1]

ლოკი ამბობს, რომ საზოგადოებრივი ხელშეკრულებით წამომდგარი სახელმწიფოში ცხოვრება სჯობს ბუნებით მდგომარეობას, მაგრამ ბუნებითი მდგომარეობა თავისი არსით ბევრად აღემატება დესპიტურ სახელმწიფოს. საზოგადოებრივი ხელშეკრულების დადების შემდეგ ადამიანებს უნარჩუნდებათ უფლება შეცვალონ თავისივე არჩეუი ხელისუფლება, თუ ის არ ასრულებს თვის თავზე ნაკისრ ვალდებულებებს და არ ემსახურება საზოგადოებას სათანადოდ. [2]

[1] ლოკი ჯონ, მეორე ტრაქტატი სამოქალაქო მმართველობაზე, 245.

[2] ლოკი ჯონ, მეორე ტრაქტატი სამოქალაქო მმართველობაზე - შესავალი თანამედროვე აზროვნებაში. მეექვსე გადამუშავებული გამოცემა, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, 2017 წელი.

ნახვა: 838

ტეგები: აზროვნება, ილიაუნი, ლოკი, მმართველობა, სამოქალაქო, ტრაქტატი, შთა

კომენტარი

თქვენ უნდა გახდეთ Qwelly_ს წევრი რომ შეძლოთ კომენტარის გაკეთება!

Qwelly_ზე რეგისტრაცია

ღონისძიებები

ბლოგ პოსტები

How They Operate, And Why They Subject for Employers

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 26, 2025.
საათი: 2:30pm 0 კომენტარი







In the present earth, history checks are getting to be a regular part of the selecting method, tenant screening, and in some cases volunteer variety. From verifying work historical past to examining felony information, qualifications check providers give vital insights into somebody's heritage. In the following paragraphs, we’ll include the kinds of track record checks, how they perform, and why They are really critical for each companies and people.



What exactly…

გაგრძელება

შემოქმედი მხატვარი

გამოაქვეყნა ლაშა_მ.
თარიღი: აპრილი 22, 2025.
საათი: 11:23pm 0 კომენტარი

თვალებს ძლივს ახელდა დასაძინებლად რომ წავედით, მაგრამ მაინც მოვახერხეთ ძილისწინა საუბრები. ამჯერად, თემა ნათესავები და ნათესაური კავშირები იყო და ცოტა ვერ მიხვდა რა სხვაობა შვილიშვილსა და შვილთაშვილს შორის. ის კი გაიგო, რომ პირველი - მესამე თაობას ნიშნავდა, ხოლო მეორე - მეოთხეს, მაგრამ თვითონ ეს სიტყვები - შვილი-შვილი და შვილთა-შვილი რატომ…

გაგრძელება

სააღდგომო ეპისტოლე 2025

გამოაქვეყნა ლაშა_მ.
თარიღი: აპრილი 20, 2025.
საათი: 2:00am 0 კომენტარი

სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსისა და ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტის, ილია II-ის სააღდგომო ეპისტოლე

საქართველოს წმინდა მართლმადიდებელი ეკლესიის წევრთ, მკვიდრთ ივერიისა და ჩვენი ქვეყნის საზღვრებს გარეთ მცხოვრებ თანამემამულეთ:

ქრისტე აღდგა!

Qwelly, qwellynews, აღდგომა, ბლოგი, ეპისტოლე, პატრიარქი, სააღდგომო ეპისტოლე, 2024

აღდგეს ღმერთი, მიმოიფანტონ…

გაგრძელება

Fresh New Stories

გამოაქვეყნა EFTcheat_მ.
თარიღი: აპრილი 9, 2025.
საათი: 5:30am 0 კომენტარი







The 12 months 2025 has brought a wave of innovation and creativeness to Bangla natok, redefining the storytelling landscape for audiences worldwide. With refreshing narratives, groundbreaking themes, and Outstanding performances, The brand new natoks of 2025 continue to elevate the art of Bengali drama.



What to anticipate from New Natoks in 2025



Daring Narratives: The most up-to-date natoks are exploring uncharted territories, delving into social…

გაგრძელება

Qwelly World

free counters