XIX საუკუნის 60-იანი წლებიდან, სოციალური ფოტოგრაფიის, გნებავთ, ფოტორეპორტაჟების ხანა იწყება, მთელს მსოფლიოში. თუკი ამ დროისთვის, ევროპაში, სოციალური გაჭირვების ამსახველი ფოტორეპორტაჟები სიახლეს არ წარმოადგენდა, ამერიკის შეერთებულ შტატებში ჩემი დღევანდელი პოსტის გმირი ნამდვილად პირველი ფოტოგრაფი იყო.

იაკობ რისის ფოტოგრაფია • Jacob Riis Photography

      წარმოშობით დანიელი (ემიგრანტი ამერიკაში) ჟურნალისტი, მწერალი, პუბლიცისტი, ძალიან მცირე დროში უღებს ალღოს ახალ ტექნოლოგიურ საშუალებებს და ერთვება ამერიკის სავალალო სოციალური ფენის დახმარების საქმეში - ესაა ამერიკის ის მხარე, რომელიც მაინცდამაინც ოცნების ამერიკას აღარ წარმოადგენდა. იაკობ რისი, გნებავთ, ჯაკობ რისი, ამერიკის ურბანული გარემოს სოციალური სიღარიბის პირველი მამხილებელია. ისიც, ამერიკული ოცნების მსგავსად, 70-იან წლებში ჩავიდა ამერიკაში. თავდაპირველად ბედი არ წყალობდა, სტაბილურ სამსახურს ვერ შოულობდა და მხოლოდ 7 წლის შემდეგ, როგორც იქნა, მონახა სამსახური - New-York Herald Tribune-ს რეპორტიორი გახდა. ბედად, ნიუ იორკის აღმოსავლეთ მხარეს უწევდა რეპორტაჟების გაკეთება, East Side კი ცნობილია ირლანდიელების, იტალიელების, ებრაელების და სხვა ევროპული დასახლებებით. სწორად, აქ იწყება რისის გახმაურებული ფოტორეპორტაჟების ისტორია. იაკობმა გადაწყვიტა ემიგრანტებს გაჭირვება ფოტოებზე გადაეტანა და თავისი სტატიების თუ წიგნების, ჩანაწერების ილუსტრაციებად წარმოედგინა. 1888 წელს, იაკობ რისს უკვე საკუთრი ფოტოაპარატი ჰქონდა და გაცილებით მეტი დრო საყვარელი საქმისთვის. თუმცა ეს საქმე ფინანსურ უზრუნველყოფასაც საჭიროებდა - მხოლოდ ფოტოები გადაუღო და ვერ დაეხმარო, რთული აღმოჩნდა. თავდაპირველად მოახერხა თანამოაზრეების პოვნა, თუმცა დიდი ხნით არა მცირე დროის შემდეგ მიატოვეს და მარტომ გააგრძელა თავისი წამოწყებული საქმე.

      ორი წლის შემდეგ, 1990 წელს, იაკობ რისი უშვებს ჩანაწერების და ფოტორეპორტაჟების კრებულს, სახელწოდებით - „How the Other Half Lives“ (როგორ ცხოვრობს სხვა ნახევარი). წიგნს დიდი გამოხმაურება მოჰყვა. სწორედ მაშინ დაიმეგობრა ჯერ მხოლოდ პოლიციის სამმართველოს უფროსი თეოდორ რუზველტი. მაშინ არც რისმა და ალბათ არც თეოროდმა იცოდა, რომ 10 წლის შემდეგ, რუზველტი ამერიკის პრეზიდენტი გახდებოდა. „წავიკითხე თქვენი წიგნი. მინდა ჩემი პატივისცემა გამოვხატო - მზად ვარ დაგეხაროთ“ - ეს წერილი დახვდა თეორო რუსზველტისგან იაკობ რისს სამუშაო კაბინეტში. წლების შემდეგ, უკვე პრეზიდენტმა რუსველტმა, თავის ძველ მეგობარს „ნიუ-იორკის საპატიო მოქალაქე“ უწოდა. რისის ფოტოების წყალობით მნიშვნელოვანი სამუშაოები ჩატარდა უსახლკაროთა თავშესაფარში პირობების გასაუმჯობესებლად, სანიტარული მდგომარეობის მოსაწესრიგებლად, სახალხო პარკებისა და ბაღების კეთილმოწყობისთვის და სკოლების გასარემონტებლად. იაკობ რიისმა ცხოვრების ბოლომდე შეინარჩუნა ფოტოჟურნალისტიკის ერთ-ერთი პიონერის და სოციალური რეფორმებისთვის მებრძოლი ფოტოგრაფის სახელი. 1914 წლის 26 მაისს იაკობ რიისი გარდაიცვალა.

სოციალური ფოტოგრაფია